Ra mắt lần đầu vào năm 1991, Super Nintendo Entertainment System, hay còn gọi tắt là SNES, là hệ máy chơi game bán chạy thứ bảy của Nintendo tính đến thời điểm hiện tại. Con số này có thể không mấy ấn tượng theo tiêu chuẩn ngày nay, nhưng vào thời điểm đó, SNES là máy bán chạy nhất trong kỷ nguyên 16-bit và là người chiến thắng cuối cùng trong cuộc chiến console thế hệ thứ tư.
Như với hầu hết các hệ máy bán chạy nhất của Nintendo, chìa khóa cho chiến thắng đó chính là thư viện game đồ sộ của SNES. Hệ máy này chứa đầy những tựa game xuất sắc, nhiều đến mức không một game thủ nào có thể trải nghiệm hết tất cả.
Dù bạn là người lớn lên cùng thời đại đó hay hiện tại có hứng thú với game retro, vẫn có không ít tựa game SNES đã “lọt khỏi tầm ngắm” của phần đông game thủ. Một số game đã có bản port, tái phát hành, thậm chí làm lại hoặc remastered trong thời hiện đại, nhưng dù sao đi nữa, chúng chưa bao giờ đạt đến đỉnh cao như những người cùng thời nổi tiếng hơn. Nếu bạn đã chơi chán những game kinh điển quen thuộc, đây là những tựa game SNES bạn nên cân nhắc thử qua.
10. ActRaiser
Tựa game đúng nghĩa “Thần thánh”
“God game” (game mô phỏng làm thần) từng là thuật ngữ thường được dùng để chỉ các game quản lý quy mô lớn như SimCity, dù giờ đây không còn được nghe nhiều nữa. Có thể nó đã lỗi thời, hoặc có lẽ đơn giản là không đủ game quản lý mà bạn được vào vai một vị thần theo đúng nghĩa đen.
Nếu bạn không tin điều như vậy tồn tại, thì có lẽ bạn chưa từng chơi ActRaiser. Phát hành vào tháng 11 năm 1991 bởi Quintet và Enix (nay là Square Enix), ActRaiser độc đáo ở chỗ nó thường xuyên chuyển đổi giữa hai chế độ chơi: một là mô phỏng quản lý thế giới từ góc nhìn trên cao, và hai là game hành động đi cảnh màn hình ngang.
Trong chế độ quản lý, bạn cần xây dựng dân số thế giới, thiết lập tuyến đường thương mại và những công việc tương tự. Còn trong chế độ hành động, bạn trực tiếp điều khiển một bức tượng chiến binh để đối phó với quái vật và trùm. ActRaiser, nói một cách đơn giản, mang lại cảm giác thỏa mãn. Một số game quản lý khiến người chơi bực bội vì không thể trực tiếp can thiệp khi có điều gì đó gây khó chịu. Ở đây, khi có quái vật đe dọa thành quả của mình, bạn sẽ cầm kiếm lên và cho nó thấy ai mới là kẻ làm chủ. Đó là cách giải quyết vấn đề trực tiếp và rất đáng hài lòng, giống như việc “xử lý” một con gián trong bếp vậy. Tựa game này có thời lượng chơi trung bình khoảng 5 giờ và đã phát hành trên cả SNES lẫn Wii.
Cảnh hành động chiến đấu trong ActRaiser, cho thấy nhân vật chính đối mặt với quái vật
9. Plok
Hãy để những chi bay lượn
Tôi không biết vì sao, nhưng có điều gì đó ở các nhân vật chính trong game có chi nổi (floating limbs) và phân đoạn lại hoạt động hiệu quả. Nó đã thành công với Rayman, thành công với Dynamite Headdy, và trời ơi, nó cũng thành công với Plok. Điểm khác biệt lớn là, thay vì chỉ đầu hoặc nắm đấm, Plok có thể phóng cả cánh tay và chân ra liên tục.
Plok là một game platformer hành động với phong cách tương tự Rayman, đưa bạn lao qua các màn chơi và đánh bật kẻ địch bằng cách phóng tay chân của mình. Đôi khi, bạn sẽ tìm thấy những món quà biến bạn thành một trong số ít các bộ trang phục đặc biệt, mỗi bộ đi kèm với một vũ khí mạnh mẽ. Phát hành ngày 1 tháng 9 năm 1993 bởi Software Creations và được Nintendo, Activision phát hành, Plok là một game platformer được thiết kế tốt và rất vui nhộn. Tôi phải nói rằng, động lực của Plok là cố gắng lấy lại lá cờ bị đánh cắp của mình rất dễ liên hệ, chưa kể đến cảnh hài hước khi anh ta vượt qua một màn chơi và tìm thấy thứ không phải lá cờ của mình, như một chiếc quần lót chẳng hạn. Game chỉ có mặt trên SNES.
Nhân vật Plok bắn nắm đấm của mình về phía kẻ địch trong game Plok
8. Zombies Ate My Neighbors
Nỗi ám ảnh tuổi thơ
Thời thơ ấu, tôi có một người bạn mà tôi rất “nhân nhượng” gọi là “bạn”, người này độc quyền sử dụng SNES mỗi khi chúng tôi gặp nhau. Nếu tôi cố gắng phản kháng, anh ta sẽ đe dọa bật trò chơi ám ảnh nhất đời tôi, Zombies Ate My Neighbors. Màn hình tiêu đề màu đỏ xoay tròn với tiếng cười ma quái đó thực sự làm tôi sợ, biết sao giờ?
Tuy nhiên, bỏ qua nỗi ám ảnh thời thơ ấu của tôi, Zombies Ate My Neighbors thực sự rất vui khi chơi cùng bạn bè. Thiết kế màn chơi kiểu mê cung khuyến khích khám phá kỹ lưỡng, và sự đa dạng của các loại vũ khí có sẵn mang đến vô số cách thức “tưng tửng” để tiêu diệt lũ xác sống. Ra mắt ngày 19 tháng 7 năm 1993 bởi LucasArts và được Konami, Lucasfilm Games phát hành, tựa game này có thời lượng chơi trung bình khoảng 8 giờ (theo dữ liệu từ HowLongToBeat).
Khi trưởng thành, tôi đánh giá cao cách trình bày của Zombies Ate My Neighbors hơn cả, vì nó chứa đầy những chi tiết “cà khịa” các bộ phim kinh dị hạng B như Tremors và Invasion of the Body Snatchers. Chỉ là đừng bắt tôi chơi cho đến khi bạn vào hẳn trong game nhé; tôi vẫn không thể nhìn cái màn hình tiêu đề đó… Game này đã được phát hành trên nhiều nền tảng, bao gồm SNES, Sega Genesis, PC, Switch, PS4, Xbox One và Wii.
Hình ảnh game Zombies Ate My Neighbors với lũ zombie và người sói
7. Sunset Riders
Hành động Viễn Tây đích thực
Thập niên 90 là thời kỳ hoàng kim của game thùng (arcade), đặc biệt là các game đi cảnh đánh đấm (side-scrolling beat ’em ups). Một buổi sinh nhật đúng nghĩa tại Chuck E. Cheese không thể thiếu cảnh sáu đứa trẻ vây quanh chiếc máy X-Men cỡ lớn, tranh giành nhau xem ai được chọn Colossus. Một tựa game đặc biệt trong kỷ nguyên đó mà tôi luôn yêu thích là Sunset Riders của Konami, một game thay thế việc đấm bằng bắn súng.
Phát hành ngày 4 tháng 9 năm 1991 bởi Konami, điều làm cho Sunset Riders trở nên thú vị là vì mọi người đều dùng súng thay vì cận chiến, nên không kẻ thù nào thực sự nằm ngoài tầm với của bạn. Ngay khi bất kỳ tên “mook” nào xuất hiện trên màn hình, bạn sẽ bắt đầu nhấn nút bắn liên tục như không có ngày mai. Tất nhiên, điều này cũng đúng với kẻ địch, vì vậy bạn cần sẵn sàng nhảy tránh khi viên đạn nhấp nháy bay tới.
Sunset Riders là một trong những game “ngốn xu” ưa thích của tôi trong những năm chơi game thùng, và bản port SNES luôn là một món quà đặc biệt. Tôi luôn chọn chơi nhân vật thứ tư, Cormano. Không ai khác có thể đội chiếc mũ sombrero màu hồng “chất” như anh chàng đó, và cho đến ngày nay, vẫn không ai làm được điều đó. Game có mặt trên Arcade, Sega Genesis, SNES, PS4 và Switch.
Cảnh chiến đấu với trùm Simon Greedwell trong game bắn súng viễn tây Sunset Riders
6. Goof Troop
Được thiết kế bởi Shinji Mikami
Nếu bạn là một đứa trẻ lớn lên trong thập niên 90, gần như chắc chắn bạn đã xem các bộ phim hoạt hình Disney Afternoon như Darkwing Duck, TaleSpin và Goof Troop. Tất cả đều là những bộ phim tuyệt vời, và mặc dù các game ăn theo thường tệ, một số trong số chúng lại có những tựa game rất hay. Có lẽ, một trong những game hay nhất là Goof Troop trên SNES, tình cờ là tác phẩm thứ ba được thiết kế bởi Shinji Mikami. Vâng, Shinji “Resident Evil” Mikami đã thiết kế Goof Troop.
Goof Troop hơi giống A Link to the Past, nhưng tập trung nhiều hơn vào giải đố và ít hơn vào chiến đấu. Cả Goofy và Max đều không thể trực tiếp tự vệ bằng sức mạnh của bản thân, nhưng bạn có thể đánh bay kẻ địch bằng cách ném đá hoặc làm choáng chúng bằng một chiếc móc kéo (grappling hook). Cả hai nhân vật chỉ có thể giữ một vật phẩm cùng lúc, vì vậy bạn cần cân nhắc cẩn thận xem công cụ nào sẽ giúp ích nhất cho câu đố nào.
Ra mắt ngày 11 tháng 7 năm 1993 bởi Capcom, Goof Troop là một trong những game SNES đầu tiên tôi từng chơi khi còn bé, tôi và một người bạn đã dành hàng giờ liền với nó. Chúng tôi luôn bị kẹt ở cùng một chỗ vì cả hai đều không biết mình đang làm gì, nhưng điều đó chưa bao giờ làm giảm đi sự vui nhộn. Game là một tựa game Action-Adventure hỗ trợ co-op local và chỉ phát hành trên Super Nintendo Entertainment System. Game có thời lượng chơi trung bình khoảng 2 giờ cho lần chơi thường và 2.5 giờ cho người chơi hoàn thành tất cả (theo dữ liệu từ HowLongToBeat).
Nhân vật Goofy cầm một thùng hàng trong game giải đố hành động Goof Troop
5. The Legend Of The Mystical Ninja
Di sản bị lãng quên của Konami
Một trong những dòng game trụ cột cũ của Konami là Ganbare Goemon, hay “Let’s Go, Goemon,” một series game platformer với nhân vật chính gợi nhớ đến anh hùng ngoài vòng pháp luật huyền thoại, Goemon Ishikawa. Là một series mang đậm tính Nhật Bản, nó không có nhiều sự hiện diện ở phương Tây, nhưng đã có một vài bản port được địa phương hóa, đầu tiên là Legend of the Mystical Ninja.
Mystical Ninja là sự kết hợp nhẹ nhàng giữa lối chơi hành động và RPG, chia các màn chơi thành các thị trấn mở và các phần đi cảnh tuyến tính. Bạn kiếm tiền và nâng cấp trong thị trấn, sau đó chiến đấu vượt qua một màn chơi chính để đến với trùm cuối. Đây không phải là một game dễ, nhưng tiềm năng khám phá đáng ngạc nhiên, chưa kể đến một số hình ảnh hài hước, khiến hành trình trở nên đáng giá. Phát hành ngày 19 tháng 7 năm 1991 bởi Konami, game là một tựa game Action-Adventure hỗ trợ Local Multiplayer.
Giống như nhiều game kinh điển của Konami, Mystical Ninja chơi hay nhất khi có bạn bè, và tôi đã có những kỷ niệm tuyệt vời khi chơi nó cùng bạn bè khi lớn lên. Cá nhân tôi thực sự thích Ganbare Goemon 2 hơn, vì đó là lần đầu tiên Goemon có robot khổng lồ, nhưng vì game đó không phát hành ở phương Tây, nên đây là lựa chọn thay thế tốt nhất. Game có mặt trên SNES và Nintendo Game Boy Advance.
Cảnh gameplay của The Legend of the Mystical Ninja, hiển thị chế độ đi cảnh
4. Captain Commando
Linh vật thực sự của Capcom
Capcom luôn có sự ưa thích đặc biệt đối với các nhân vật mạnh mẽ, mang phong cách siêu anh hùng, điều này dễ hiểu khi xem xét các lần crossover của họ với Marvel trong những năm qua. Thực tế, công ty này còn có một “linh vật bóng tối” bí mật, độc lập với Mega Man, mang chính tên công ty: Captain Commando, viết tắt là CapCom.
Game tựa đề duy nhất của Captain Commando được phát hành trên SNES vào năm 1995, bốn năm sau khi ra mắt trên game thùng. Đây là một game đánh đấm đi cảnh (beat ’em up) kiểu cũ, nhưng điểm thu hút lớn là các nhân vật. Bạn có nhân vật chính Captain, được trang bị nhiều loại vũ khí phun lửa và điện, cùng với một ninja, một xác ướp cầm dao, và một em bé cưỡi robot. Đó là kiểu kỳ quặc đầy hành động đã tạo nên những giây phút tuyệt vời vào buổi chiều nắng đẹp những năm 90, và nhìn chung là một game beat ’em up đi cảnh rất giải trí.
Ngoài những lần xuất hiện trong hai tựa game Marvel vs. Capcom đầu tiên, Captain Commando chưa có thêm bất kỳ vai trò chơi được nào khác. Thật đáng tiếc, vì tôi rất thích game của anh ấy khi lớn lên và rất muốn được chơi anh ấy một lần nữa. Captain Commando là một game Fighting / Beat ‘Em Up được phát triển và phát hành bởi Capcom, có mặt trên Super Nintendo Entertainment System, PlayStation Classic và Arcade. Game có thời lượng chơi trung bình khoảng 2 giờ (theo dữ liệu từ HowLongToBeat).
Captain Commando sử dụng đòn tấn công điện lên kẻ thù trong game Captain Commando
3. Live A Live
Chơi bản cũ hay bản mới đều được, chỉ cần chơi thôi
Trong kỷ nguyên SNES, Square (nay là Square Enix) đang trên đà thành công rực rỡ với các bản phát hành JRPG, với những bộ óc xuất sắc nhất tạo ra các game kinh điển như Final Fantasy IV và Super Mario RPG. Tuy nhiên, xen giữa tất cả những thành công đó, có một tựa JRPG nhỏ không được phát hành ở phương Tây, mặc dù nó sẽ trở thành tác phẩm định hình cho nhiều tên tuổi lớn trong ngành. Tựa game đó chính là Live A Live.
Live A Live, phát hành ngày 2 tháng 9 năm 1994 bởi Square, là một JRPG cực kỳ thử nghiệm đưa người chơi vào vai bảy anh hùng khác nhau, mỗi người có cốt truyện và cơ chế gameplay riêng biệt. Ban đầu hơi khó để làm quen, đặc biệt là vì bạn phải thay đổi góc nhìn cho từng câu chuyện, nhưng toàn bộ game lại kết hợp hoàn hảo như một bức tranh. Game này là tác phẩm đạo diễn đầu tay của Takashi Tokita, người sau này sẽ đạo diễn Chrono Trigger, cũng như là tác phẩm soạn nhạc lớn đầu tiên của Yoko Shimomura.
Ngoài ra, nhạc chủ đề của trùm, Megalomania? Vâng, nó đã truyền cảm hứng cho Megalovania của Undertale. Rõ ràng, tôi không thể chơi game này khi còn bé vì nó không được phát hành ở đây, nhưng sau khi chơi bản làm lại năm 2022 trên Switch, tôi nhanh chóng nhận ra Live A Live là một phần lịch sử game quan trọng đến nhường nào. Tựa game này được phát triển trên Unreal Engine 4 cho bản làm lại, có thời lượng chơi trung bình khoảng 20 giờ và nhận được đánh giá “Strong” từ OpenCritic.
Trận đấu giữa Buriki Daioh và Great Inko trong tựa game JRPG Live A Live
2. Parodius
Càng kỳ quặc càng vui
Trong những năm hoạt động sôi nổi hơn, một trong những thể loại “cơm bữa” của Konami là game bắn súng đi cảnh màn hình ngang như Gradius. Chúng là những game vui nhộn và đơn giản, rất tốt để lấp đầy các khu game thùng. Tuy nhiên, cả ở game thùng lẫn trên SNES tại nhà, Konami đã trở nên “hoang dã” và kỳ quặc hơn một chút với series spin-off của Gradius là Parodius. Game chỉ được phát hành ở Nhật Bản và các khu vực PAL, nhưng tôi có một người bạn giỏi “vọc vạch” console khi lớn lên, nên tôi đã được thử trên SNES.
Về lối chơi, Parodius ít nhiều giống Gradius. Bạn điều khiển một con tàu nhỏ, mọi thứ bay từ bên phải vào, và bạn bắn chúng. Điểm khác biệt là bạn không chỉ bắn những sinh vật ngoài hành tinh nhỏ bé hay gì đó, bạn đang bắn những hình ảnh kỳ lạ, quái dị nhất mà bạn từng thấy. Parodius thực sự kỳ quặc, một cách quyết liệt, và cần phải được nhìn thấy để tin được.
Cảnh gameplay đầy màu sắc và kỳ lạ của game bắn súng Parodius
Một khoảnh khắc, bạn đang bắn những chú chim và cua nhỏ trên bãi biển, khoảnh khắc tiếp theo bạn đang bay qua một thành phố bị đe dọa bởi một nữ vũ công khổng lồ. Đừng hỏi tôi về con bạch tuộc khổng lồ trong nhà tắm công cộng nhé. Parodius, được phát triển và phát hành bởi Konami, là một game bắn súng đi cảnh độc đáo.
1. Super Putty
Xứng đáng chỉ vì sự kỳ quặc của nó
Có một số trò chơi rất khó giải thích chỉ bằng lời nói. Có thể chúng có khái niệm quá phức tạp, hoặc có lẽ lối chơi của chúng chỉ có ý nghĩa khi bạn cầm bộ điều khiển trên tay. Một tựa game SNES đặc biệt đáp ứng cả hai tiêu chí đó là Super Putty, một trò chơi trong đó bạn đóng vai một cục chất lỏng màu xanh đấm robot và ăn em bé. Tôi nghĩ vậy.
Super Putty gợi cho tôi cảm giác đây là một game mà nhà phát triển không quá quan tâm đến việc tạo ra một khái niệm thống nhất cho nó. Chất putty có thể làm gì? Nó có thể kéo dài, biến hình, và hấp thụ mọi thứ. Tuyệt vời, đó là cả game. Bạn có thể kéo dài qua các nền tảng, biến hình để thực hiện các đòn tấn công khác nhau, và nếu bạn dẹt mình xuống đất, bạn có thể “ăn” bất cứ thứ gì giẫm lên bạn. Tại sao? Đừng hỏi, đó là lý do.
Cảnh gameplay của Super Putty, cho thấy cục chất lỏng màu xanh đang chiến đấu
Mặc dù Super Putty kỳ lạ, nhưng đó là kiểu kỳ lạ đặc biệt đáng để trải nghiệm, chỉ cần để nói rằng bạn đã làm điều đó. Tôi đã chơi Super Putty khi lớn lên, và tôi hoàn toàn không hiểu chuyện gì đang xảy ra, nhưng bạn có thể tin rằng tôi không bao giờ quên nó. Super Putty là một game platformer đầy độc đáo.
Lời kết
Super Nintendo Entertainment System là một kho báu thực sự với hàng trăm, thậm chí hàng nghìn tựa game xuất sắc trải dài nhiều thể loại. Trong khi những cái tên lớn như Super Mario World, The Legend of Zelda: A Link to the Past, hay Super Metroid đã khắc sâu vào tâm trí game thủ, vẫn còn đó vô số viên ngọc quý ít được biết đến đang chờ bạn khám phá.
Danh sách 10 tựa game “ẩn mình” này chỉ là một phần nhỏ trong thư viện đồ sộ ấy. Từ game hành động kỳ quặc, mô phỏng làm thần độc đáo, đến JRPG thử nghiệm hay game beat ’em up đầy phong cách, SNES vẫn còn rất nhiều điều để mang lại cho những người yêu game retro.
Nếu bạn là một fan cứng của SNES hoặc đơn giản là muốn tìm kiếm những trải nghiệm chơi game cổ điển mới mẻ, đừng ngần ngại thử sức với những cái tên kể trên. Bạn có thể sẽ tìm thấy tựa game yêu thích tiếp theo của mình đấy.
Hãy chia sẻ cảm nhận của bạn về những tựa game này, hoặc giới thiệu thêm những game SNES “ẩn mình” khác mà bạn yêu thích dưới phần bình luận nhé!
